Charuis
Colchicum alpinum
Colchicaceae
Autre noum : Bramo-vaco(-dis-Aup).
Nom en français : Colchique des Alpes.
Descripcioun :La charuis, coume ié dison eilamount, o bramo-vaco-dis-Aup es uno planto que trachis en mountagno, souvènt sus safre, e flouris l'estiéu. Pamens pèr la destria de sa cousino Colchicum autumnale, fau bèn regarda l'estigmate emé uno lùpi (fotò). Aquéu èi gaire enarca e descènd pas sus l'estile. Coumpara emé la pìpia que flouris l'autouno.
Usanço :Es uno planto forço empouisounanto que caup de cóuchicino, un pouisoun de la divisioun celulàri.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Colchicum
Famiho : Colchicaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Mountagno mejano
- Auto mountagno
- Prado umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Colchicum alpinum DC., 1805
Ditame-blanc
Dictamnus albus
Rutaceae
Àutri noum : Freissinello, Ditam-blanc, Frassinello, Dictan.
Noms en français : Fraxinelle, Dictame blanc.
Descripcioun :Lou ditame-blanc o freissinello, planto pulèu raro, trachis dins li blachiero e li faio souvènt dins li coumbo umido. Se recounèis eisa à la flourido emé si poulìdi flour roso veinado de poupro, en grapo, e qu'embaumon. Lis estamino soun loungarudo e virado devers l'aut. Li fueio dounon d'èr à li dóu frais, d'aqui soun segound noum. Lou fru es un boursèu di 5 partido.
Usanço :Èro gaubejado à l'Age-Mejan que sarié vertuouso contro mant'uno malautié ; de vèire. Sarié bono pèr lucha contro d'ùni proublèmo de nèrvi (mau-de-la-terro o epilepsìo), faire veni li règlo e contro lis espaime de vèntre. Se dis peréu qu'èi sudourifico.
Port : Erbo
Taio : 50 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Dictamnus
Famiho : Rutaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 3 à 5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Óuriero de bos
- Founs de coumbo
Estànci : Subremediterran
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Dictamnus albus L., 1753